سخن مطهر

 ارزش و اهمیت خردورزی و رشد عقلانی(1) 

#شفیعی_مطهر

  مخاطب ما  در هر تلاش فرهنگی ، تبلیغی و ارشادی ، انسان است . بنابراین باید « مبحث انسان شناسی » سرلوحه همه برنامه های ارشادی ما باشد . 

 انسان شاهبازی است که باید با دو بال « خرد » و « احساس » عرصه ملک تا ملکوت را پرواز کند . بنا به یافته های روانشناسی رشد ، این دو بال در همه مراحل و سال های عمر ، یکسان و هماهنگ رشد نمی کنند . در سنین نوجوانی و جوانی رشد احساسات بر رشد عقلانی پیشی می گیرد و در سنین میان سالی ، خرد مداری و عقلانیت در انسان نیرومندتر می شود .

   مولای متقیان امیرمومنان علی (ع) می فرماید :

 « رحم الله امرء عرف قدره»

  خداوند رحمت کند کسی را که قدر و جایگاه خود را بشناسد .

 چه خوشبخت است انسانی که در همه مراحل عمر ، موقعیت سنی ، محیطی و اجتماعی خود را دقیقا و عمیقا بشناسد و متناسب با مقتضیات آن رفتار کند . 

جوان باید به تناسب دوره سنی خود ، جوانی کند ، اما باید بداند که انگیزه های رفتارش تا چه میزان و اندازه تحت تاثیر احساسات است . بعضی بر این پندارند که رفتارهای منبعث از احساسات همه منفی و ضد ارزش هستند ، لذا باید از چیرگی احساسات پرهیز کرد . درحالی که چنین نیست . همه حرکات و رفتارهای احساسی لزوما بار منفی ندارد . شور و هیجان جوانان برای حضور فعال در جبهه ها به منظور دفاع از کیان ایران ، مصداقی از چیرگی احساس مثبت بر رفتار انسان است . این غلیان احساسات و هیجان عاطفی با رهنمودهای عقلی نیز همخوانی و تناسب دارد . 

انسان برای مشی در طریق حیات و پویش راه زندگی ، هم به  « موتور احساسات » نیاز دارد و هم به « فرمان عقل » . جوان باید بداند در ارزیابی انگیزه های رفتارهایش بیش از آن که عقلانیت و خردورزی اثرگذار باشد ، عنصر احساس ، آن ها را جهت می دهد . جوانی که خود و مقتضیات جوانی خود را عمیقا بشناسد و بکوشد تا احساسات و هیجانات خود را با نیروی عقل و خرد مهار کند و بتواند خون « شور » را در رگ های « شعور » جاری سازد ، آن گاه خواهد توانست زندگی سعادتمندانه ای را تجربه کند .

  جوان وقتی می تواند هسته هستی را بیابد و به ژرفای دریای حقیقت بشتابد، که توسن تلاش را در عرصه عقلانیت بتازد و بر خردورزی خود بنازد .

گاه گویه های مطهر   telegram.me/amotahar