رعایت اصل اولویت ها «اهم فی الاهم» در مدیریت
رعایت اصل اولویت ها «اهم فی الاهم» در مدیریت
امام علی علیه السّلام فرمودند:
خواجه در بند نقش ایوان است
استاد
مقابل کلاس ایستاد و چند شیء را روی میز گذاشت. وقتی کلاس شروع شد، بدون
هیچ کلمه ای، یک شیشه خالی بسیار بزرگ را برداشت و شروع به پر کردن آن با
چند توپ گلف کرد. بعد از شاگردان خود پرسید : آیا این ظرف پر است؟ همه
تایید کردند.
سپس استاد ظرفی از سنگریزه برداشت و آن ها را به
داخل شیشه ریخت و شیشه را به آرامی تکان داد. سنگریزه ها در بین مناطق باز
بین توپ های گلف قرار گرفتند؛ سپس دوباره از دانشجویان پرسید : آیا ظرف پر
است؟ باز همگی تایید کردند.
بعد دوباره استاد ظرفی از ماسه
را برداشت و داخل شیشه ریخت؛ و خوب البته، ماسه ها همه جاهای خالی را پر
کردند. او یک بار دیگر پرسید : آیا ظرف پر است ؟ دانشجویان یک صدا گفتند:
"بله"
استاد دو فنجان پر از قهوه از زیر میز برداشت و روی همه محتویات داخل شیشه خالی کرد و گفت:
در حقیقت دارم جاهای خالی بین ماسه ها را پر می کنم!همه دانشجویان خندیدند.
در حالی که صدای خنده فرو می نشست، استاد گفت:
حالا می خواهم که متوجه این مطلب شوید که این شیشه نمادی از زندگی شماست .
توپ های گلف مهم ترین چیزها در زندگی شما و قلمروی مدیریت شما هستند .
خدایتان، خانواده تان، فرزندانتان، سلامتیتان، دوستانتان و مهم ترین
علایقتان چیزهایی هستند که اگر همه چیزهای دیگر از بین بروند، ولی این ها
بمانند، باز زندگیتان پای برجا خواهد بود.
سنگریزه ها سایر چیزهای قابل اهمیت هستند مثل: کار، خانه و ماشین. ماسه ها هم سایر چیزها هستند. مسایل خیلی ساده"..
استاد ادامه داد: اگر اول ماسه ها رو در ظرف قرار بدهید، دیگر جایی برای
سنگریزه ها و توپ های گلف باقی نمی ماند، درست عین زندگیتان و حوزه تحت
مدیریتتان. اگر شما همه زمان و انرژیتان را روی چیزهای ساده و پیش پاافتاده
صرف کنید، دیگر جایی و زمانی برای مسایلی که برایتان اهمیت دارد ، باقی
نمی ماند . به چیزهایی که برای شاد بودنتان اهمیت دارد، توجه زیادی کنید.
با فرزندانتان بازی کنید، زمانی را برای دیدار با دوستان بگذارید. با
دوستان و اطرافیان به بیرون بروید و با آن ها خوش باشید.
همیشه زمانی برای تمیز کردن خانه و تعمیر خرابی ها هست. همیشه در دسترس باشید.
اول مواظب توپ های گلف باشید، چیزهایی که واقعاً برایتان اهمیت دارند.
موارد دارای اهمیت را مشخص کنید. بقیه چیزها همان ماسه ها هستند".
یکی از دانشجویان دستش را بلند کرد و پرسید:
پس دو فنجان قهوه آن هاچه معنی داشتند؟
استاد لبخند زد و گفت: خوشحالم که پرسیدی. این فقط برای این بود که به شما
نشان بدهم که مهم نیست که زندگیتان و مدیریتتان چقدر شلوغ و پر مشغله
است، همیشه درآن زمانی برای صرف دو فنجان قهوه برای با یک دوست هست".
غفلت از پرداختن به مسائل مهم و انباشتن فکر و ذهن از مسائل جزئی یکی از موارد ضعف مدیریت است.
سوء تدبیر و ضعف مدیریت، یکی از آفات اساسی حکومت‌ها به‌شمار می‌رود:
امام علی(ع) می فرمایند:
«سوء التدبیر سبب التدبیر» (الریشهری، نفس المصدر، ص 325).
به تعبیر دقیق‌تر، سوء تدبیر عاملی شتاب‌زا در زوال حکومت‌ها تلقی می‌شود:
«من سأ تدبیره تعجل تدمیره » (المصدر).
سوء تدبیر و ضعف مدیریت، یکی از عوامل چهارگانه زوال دولت‌ها محسوب می‌شود:
«یستدل علی ادبار باربع: سوء التدبیر و قبح التبذیر و قلة الاعتبار و کثرة الاعتذار »(المصدر).
«آفة الزعمأ ضعف السیاسة »(المصدر).
«هر چیز را آفتی است، و آفت حاکمان، ضعف مدیریت می‌باشد».
سوء مدیریت سبب تشتت آرا بین مردم و بی‌اعتمادی ایشان نسبت به حکومت می‌شود، و نهایتاً زوال حکومت را تعجیل می‌کند:
«عنه - فی الحکم المنسوبة الیه - اذا انقضی ملک قوم خیبوا فی آرائهم »
(المصدر،ص 326).
آگاهی نسبت به امور مملکتی و در نظر داشتن حق مردم، از جمله نشانه‌های حکمرانی صالح است:
«من امارات الدولة الیقظة لحراسة الامور»(المصدر،ص321).
در چنین شرایطی است که مسایل اصلی زمین می ماند وچاره اندیشی ها در مسیر اصلاح دین و دنیای مردم به بوته فراموشی سپرده می شود و وعده و وعیدهای تبلیغاتی و شعارهای دهن پرکن،وبحث های جنجالی و وقت تلف کن و بیهوده جای آن را پرمی کند و خیال پردازی فرصت را از واقعیت گرایی می گیرد. جنگ و صلح بر سرمسائل خیالی امکانات و استعدادها را هدر می دهد. آن وقت نتیجه همان می شود که می بینیم و نگرانی بیشتر از آینده آن!درسی که این تجارب تلخ می آورد این است که دست اندرکاران امور به فکر مسایل اصولی و حیاتی جامعه باشند و از شعارهای دهن پرکن و گمراه کننده و تفرقه انگیز بپرهیزند و دردها را ریشه یابی نموده و درصدد درمان برآیند.
