ملاک ارزیابی حکومت ها چیست؟
ملاک ارزیابی حکومت ها چیست؟
#شفیعی_مطهر
گفت: هر حکومتی در هر کشوری ویژگی های خاص خود را دارد. ما چطور می توانیم بگوییم کدام حکومت خوب است و کدام بد؟
گفتم : عزیزم ! ما باید ملاک هایی و معیارهایی علمی و عادلانه داشته باشیم و خوبی و بدی حاکمان و حکومت ها را با آن بسنجیم.
گفت : ملاک و معیار؟! ملاک و معیار چیست؟
گفتم : ترازو و متر و دماسنج و...برای چیست؟
گفت : خب ! معلوم است . ترازو برای وزن کردن چیزها ، متر برای اندازه گیری طول و عرض چیزها و دماسنج برای تعیین درجه حرارت هوا .
گفتم : برای اندازه گیری خوبی و بدی نظام های حکومتی هم مترها و ترازوهایی هست .
گفت: مثلا؟!
گفتم : مثلا جرجى زیدان در کتاب معروف خود (تاریخ تمدن اسلام) می نویسد:
ما که على بن ابی طالب و معاویة بن ابى سفیان را ندیده ایم ،چگونه می توانیم آن ها را از هم تفکیک کنیم و به میزان ارزش وجود آن ها پى ببریم؟
ما از روى سخنان و نامه ها و کلماتى که از على و معاویه مانده است، پس از چهارده قرن بخوبى می توانیم درباره آن ها قضاوت کنیم. معاویه در نامه هایى که به عمال و حکام خود نوشته ،بیشتر هدفش این است که آن ها بر مردم مسلط شوند و زر و سیم به دست آورند ؛ سهمى را خود بردارند و بقیه را براى او بفرستند ؛
ولى على بن ابی طالب در تمام نامه هاى خود به فرمانداران خویش قبل از هر چیز اکیدا سفارش می کند که پرهیزگار باشند و از خدا بترسند،نماز را مرتب و در اوقات خود بخوانند و روزه بدارند،امر به معروف و نهى از منکر کنند و نسبت به زیر دستان رحم و مروت داشته باشند و از وضع فقیران و یتیمان و قرض داران و حاجتمندان غفلت نورزند و بدانند که در هر حال خداوند ناظر اعمال آنان است و پایان این زندگى گذاشتن و گذشتن از این دنیا است.