همبستگی اجتماعی در نگاه اسلام /2
همبستگی اجتماعی در نگاه اسلام /2
اصلاحات در ایران و ژاپن
#شفیعی_مطهر
در پیمودن راه پر فراز و نشیب توسعه ،همبستگی اجتماعی ضرورتی اجتناب ناپذیر و اصلی ناگزیر است. کشورهای توسعه یافته امروز ، ملت های تلاشگر دیروز هستند که در پیمودن راه دراز توسعه، نخستین گام را با نهادینه کردن عنصر همبستگی یا وفاق اجتماعی آغاز کردند.
بررسی کارشناسان مسایل اجتماعی کشور، مدیران، نخبگان فرهنگی و سیاسی و جامعه شناسان نشان می دهد که اخلاق و فرهنگ کار در ایران در مقایسه با کشورها و جوامع صنعتی در سطح پایین تری قرار دارد (معیدفر، 1386: 7).
در این باره عمدتاً با مقایسه میزان بهره وری و ساعات کار روزانه در ایران و سایر کشورها چنین نتیجه ای حاصل شده است که در ژاپن یا اغلب کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا، انگلستان، آلمان هر فرد به طور متوسط هفت ساعت کار مفید می کنند؛ در حالی که در ایران این میزان کمتر از یک ساعت است. گریز از محل کار، بی انگیزگی، اتلاف وقت در محل کار، سرگردانی افراد در مراجعات به سازمان ها، همه و همه نشانی از فقدان وجدان کار یا ضعف اخلاقی کار است.
تفکر اصلاح طلبی جزیانی مستمر،پیگیر ، همه جانبه و دائمی است و هر فرد ،جامعه و جمعیتی که راه اصلاح مستمر را بر خود ببندد ، مزگ و نابودی خود را رقم زده است. ملت ها و جوامعی که امروز در همه زمینه های اقبصادی، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی پیشتازند ، ملت هایی هستند که در سال ها یا حتی قرن ها پیش تفکر اصلاحگری مداوم را پذیرا شده ، با همه توش و توان آن راه را پیموده اند.
زمانی که امیر کبیر در زمان ناصرالدین شاه اصلاحات را در سیستم سیاسی - اجتماعی ایران آغاز کرد،مردم ژاپن به قدری عقب مانده بود که حتی یک کاسه چوبی نمی توانستند بسازند و تنها ۴ درصد مردم سواد داشتند!
ژاپن ۱۵ سال پس از امیر کبیر اصلاحات را در ساختار سیاسی - اجتماعی نظام خود آغاز کرد . فرق عمده ما با ژاپن این است که ما آغازگر تفکر اصلاح طلبی (امیر کبیر ) را پس از تنها ۳ سال صدارت در باغ فین کاشان خفه کردیم؛ اما ژاپن با قدرت راه اصلاح طلبی را ادامه داد و پیش از هر کار،احساس همبستگی و وفاق اجتماعی را در نهاد فرد فرد مردم خود ایجاد کرد.
... و چنین شد که امروز ژاپن سال هاست که مرگ آخرین بی سواد خود را جشن گرفته و با این که یک کشور شکست خورده جنگ دوم جهانی است و حتی ارتش مستقل ندارد ، امادر همه عرصه های علمی، اقتصادی، فناوری در دنیا حرف اول را می زند!!
اینک به نمونه ای از نمادهای تفکر اصلاح طلبی امیر کبیر توجه فرمایید.
امیر کبیر پس از شنیدن خبر ابقای شاهزاده موثق‌الدوله به حکومت قم، نامه جالبی به ناصرالدین شاه می‌نویسد. این نامه می‌تواند برای همه سیاستمداران و دولتمردان درس‌آموز و عبرت‌انگیز باشد.
او می‌نویسد:
«قربانت شوم ! الساعه که در ایوان منزل با همشیره همایونی به شکستن لبه نان مشغولم، خبر رسید که شاهزاده موثق‌الدوله حاکم قم را که به جرم رشاء و ارتشاء معزول کرده‌بودم ،به توصیه عمه خود ابقا فرموده و سخن هزل بر زبان رانده‌اید. فرستادم او را تحت‌الحفظ به تهران بیاورند ، تا اعلی حضرت بدانند که اداره امور مملکت به توصیه عمه و خاله نمی‌شود.»
هارولد ویلسون نخست وزیر اسبق انگلستان می گوید:
کسی که از هر گونه تغییر طفره می رود ، معمار نابودی خویش است!
ادامه دارد....
-------------------------------
